Als je dit artikel hebt opengeklikt omdat je lui en verwend kroost hebt en je zoekt hier naar een oplossing, dan moet ik je teleurstellen. Het gaat hier over planten, en dan met name in de moestuin. Ja, je moestuin groenten en fruit kunnen lui en verwend worden. De oorzaak, om me nog even in pedagogische termen uit te drukken: Nurture, oftewel: De opvoeding hapert.

Het verschijnsel van een luie plant was voor mij nieuw, en in eerste instantie dacht ik dat dit zo'n typisch dingetje was wat men van vader op zoon (of natuurlijk dochter) doorgeeft als moestuin-wijsheid, maar dat wetenschappelijk niet echt een onderbouwing heeft. Dat blijkt niet zo te zijn.

De wortels van een plant

Als we het hebben over een luie plant hebben we het over het wortelgestel. De moestuinplant heeft, net zoals elke plant een hoofdwortel, met daaraan zijwortels, welke dan weer uitmonden in nog kleinere wortels: de haarwortels. Dit wortel-systeem wordt opgebouwd in de groeifase van de plant, voordat deze vrucht draagt. De plant maakt een wortel op plaatsen waar hij water denkt te kunnen verwachten. Een mooi voorbeeld hiervan is dit plaatje van het wortelstelsel van een suikerbiet.

Bovenaan het wortelstelsel ontstaan oppervlaktewortels. Deze zitten niet heel diep, en vangen het regenwater als eerste op. De opnamecapaciteit van deze wortels is erg groot, maar ze staan snel droog want de bovenlaag van de aarde is ook als eerste opgedroogd.

Onderaan het wortelstelsel ontstaan de dieptewortels. Deze zijn voor de wat meer langdurige continue opname van voedingstoffen en staan veel minder snel droog omdat ze veel dieper steken.

Luie planten

En nu komt het eigenlijke probleem: Als je je planten veel water geeft in de groeiperiode maken ze minder dieptewortels aan omdat ze voldoende voeding krijgen via de oppervlakte wortels die ze als eerste aangemaakt hebben. Dit verschijnsel noemen we het lui of verwend zijn van een plant. Dit wil je voorkomen, want het heeft 2 vervelende gevolgen. Allereerst is deze plant nu afhankelijk van jouw watergift. Je moet nu, om de plant tevreden te stellen het hele seizoen vaak water geven. Ten tweede is de plant snel uitgedroogd, en bij sommige planten heeft dit direct een gevolg voor de groei van de vrucht. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld komkommer of augurk. Je zal zien dat deze vruchten niet tot volledige grootte kunnen groeien tenzij je de plant 2 maal daags water bij geeft.

Het voorkomen van luie planten

Het voorkomen van het lui worden van je planten is eenvoudig. Geef in de groeifase met name, niet al teveel water. Wees gerust: De plant heeft zelf de mogelijkheid om naar water op zoek te gaan en zal, net als jij ook volledig voor zijn overleving strijden.